W dniach 26–27 listopada 2021 roku na Warszawskim Uniwesytecie Medycznym odbyła się V edycja ogólnopolskiej konferencji „Komunikacja w medycynie”. Ze względu na sytuację epidemiczną konferencja miała charakter hybrydowy – uczestnicy spotkali się na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym w Warszawie, a także na platformie MS Teams, na której podczas konferencji toczyły się ożywione dyskusje. Organizatorami konferencji był Zespół Języka Medycznego RJP wraz z Studium Komunikacji Medycznej WUM, Instytutem Języka Polskiego UW, Pracownią Medycyny Społecznej Collegium Medicum UMK, Polskim Towarzystwem Komunikacji Medycznej, Studium Etyki Lekarskiej WUM oraz Centrum Nauk Humanistycznych i Społecznych Medycyny WUM.
W konferencji wzięli udział specjaliści z wielu dziedzin – medycyny, nauk społecznych i humanistycznych, a także praktycy wykonujący zawody medyczne oraz studenci. Łącznie na konferencję zarejestrowało się 340 osób. Wśród prelegentów byli przedstawiciele 16 uczelni wyższych. Podczas dziewięciu sesji tematycznych wygłoszono łącznie 39 referatów.
|
|
Zdjęcia: Fotomed WUM i Tomasz Bieliński
Pierwsza sesja dotyczyła nowych wyzwań i perspektyw komunikacji medycznej. Prof. Wojciech Feleszko (WUM) mówił o komunikacji z perspektywy evidence based medicine: przytaczał dane dowodzące, że właściwa komunikacja z pacjentem ma realny wpływ na skuteczność leczenia. Prof. Piotr Zaborowski (Zespół Języka Medycznego RJP PAN) poruszył kwestie istoty porozumienia z pacjentem, a prof. Maria Nowina-Konopka (UJ) zarysowała temat nowych technologii komunikacyjnych wykorzystywanych w medycynie i wyzwań (także lingwistycznych), jakie się z nimi wiążą. Ważnym punktem tej sesji było wystąpienie Jędrzeja Ochremiaka, który zaprezentował wyniki badań prowadzonych przez Akademię Komunikacji Medycznej, dotyczących oczekiwanych przez pacjentów relacji z personelem medycznym (wyniki były zaskakujące – pacjenci wcale nie oczekiwali modelu partnerskiego w relacji z lekarzem). Sesję zamknął referat prof. Aldony K. Jankowskiej (CM UMK) o komunikacji medycznej w czasach pandemii.
Druga sesja wprowadziła słuchaczy w realia praktyki klinicznej i w zagadnienie trudnych rozmów z pacjentem w obliczu niekorzystnej diagnozy. Prof. Robert Śmigiel (UMWr), dr Urszula Tataj-Puzyna (CMKP) i mgr Maria Libura (CM UMW) mówili o przekazywaniu niepomyślnych wiadomości w perinatologii, pediatrii, położnictwie i w rozmowach z pacjentami z ALS. Pierwszego dnia konferencji odbyła się także sesja dotycząca dydaktyki komunikacji medycznej (wystąpienia lek. Anny Kołodziejek) oraz tego, jak personel medyczny może wzmacniać swoje kompetencje komunikacyjne (referaty Adrianny Beczek o sytuacjach granicznych i dr Joanny Pazik o treningu balintowskim). Piątkowe obrady zamknęła sesja poświęcona słowu w komunikacji medycznej: o lingwistycznych ujęciach relacji z pacjentem mówiły m.in. prof. Agnieszka Kiełkiewicz-Janowiak (UAM) i dr Aleksandra Nowakowska-Kutra (UKM).Pierwsza sesja dotyczyła nowych wyzwań i perspektyw komunikacji medycznej. Prof. Wojciech Feleszko (WUM) mówił o komunikacji z perspektywy „evidence based medicine”: przytaczał dane dowodzące, że właściwa komunikacja z pacjentem ma realny wpływ na skuteczność leczenia. Prof. Piotr Zaborowski (Zespół Języka Medycznego RJP PAN) poruszył kwestie istoty porozumienia z pacjentem, a prof. Maria Nowina-Konopka (UJ) zarysowała temat nowych technologii komunikacyjnych wykorzystywanych w medycynie i wyzwań (także lingwistycznych), jakie się z nimi wiążą. Ważnym punktem tej sesji było wystąpienie Jędrzeja Ochremiaka, który zaprezentował wyniki badań prowadzonych przez Akademię Komunikacji Medycznej, dotyczących oczekiwanych przez pacjentów relacji z personelem medycznym (wyniki były zaskakujące – pacjenci wcale nie oczekiwali modelu partnerskiego w relacji z lekarzem). Sesję zamknął referat prof. Aldony K. Jankowskiej (CM UMK) o komunikacji medycznej w czasach pandemii.
Drugi dzień konferencji rozpoczął się od dwóch sesji dydaktycznych. W pierwszej udział wzięli prof. Zbigniew Czernicki (Zespół Języka Medycznego RJP PAN), który mówił o nauczaniu i leczeniu w czasie pandemii, a także dr Antonina Doroszewska (WUM, Zespół Języka Medycznego RJP PAN) oraz lek. Michał Pers (UJ), którzy na dwa różne sposoby poruszyli kwestię perspektywy pacjenta. Dr Agata Stalmach-Przygoda (CM UJ) natomiast zaprezentowała (po raz pierwszy) rekomendacje Polskiego Towarzystwa Komunikacji Medycznej dotyczące standardów kształcenia kompetencji komunikacyjnych na polskich uczelniach medycznych. Sesja druga dotyczyła m.in. zajęć w centrum symulacji medycznej (referat Piotra Zawadzkiego), gry edukacyjnej rozwijającej empatię (wystąpienie Wojciecha Oronowicza-Jaśkowiaka) oraz konsekwencji polskich tłumaczeń kluczowych terminów z dziedziny komunikacji medycznej (referat Aleksandry Makojnik). Poruszony został także temat relacji studentów medycyny z wykładowcami i ich wpływu na dalszą praktykę zawodową.
Istotnym punktem drugiego dnia konferencji była sesja o etycznych i prawnych aspektach komunikacji medycznej. Tematy te omawiali wybitni specjaliści: prof. Tomasz Pasierski (WUM) i prof. Maria Boratyńska (UW). Uzupełnieniem tych wystąpień był głos dr Moniki Sadowskiej z Biura Rzecznika Praw Pacjenta, która opowiedziała o skargach kierowanych przez pacjentów.
Na konferencji nie zabrakło także sesji dotyczącej telemedycyny. O jej historii i różnorodnych aspektach zdalnego komunikowania się z pacjentem mówili dr hab. Wojciech Glinkowski (WUM) oraz dr Justyna Tymińska (Uczelnia Łazarskiego). Ostatnim punktem programu konferencji była sesja wystąpień młodych badaczy – studentów kierunków medycznych oraz humanistycznych (w tym dwa referaty z zakresu językoznawstwa polonistycznego).
Tekst: Marta Chojnacka-Kuraś