Komunikat Prezydium Rady Języka Polskiego w sprawie mowy mieszkańców Wilamowic
Prezydium Rady Języka Polskiego na posiedzeniu w dniu 1 czerwca 2021 roku gościło prof. Tomasza Wicherkiewicza, który przedstawił referat dotyczący mowy mieszkańców Wilamowic na tle ich kultury. W dyskusji zabrali głos wszyscy członkowie Prezydium, sprawa została bowiem uznana za niezwykle ważną. Prezydium RJP stoi na stanowisku, że kultura i mowa każdej społeczności mieszkającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinna być wspierana i chroniona, ponieważ wielokulturowość i wielojęzykowość jest wartością i bogactwem każdego kraju, także Polski. Należy doceniać i wspierać wysiłki obecnych mieszkańców Wilamowic, zmierzające do rewitalizacji mowy ich dziadów i pradziadów. Uznanie należy się także wszystkim naukowcom, dzięki którym mowa wilamowicka jest opisywana i badana, co wpływa na ocalenie jej od zapomnienia.
Rada Języka Polskiego – zgodnie z nazwą – ma w zakresie swojego działania problematykę dotyczącą języka polskiego. Nie oznacza to jednak, że obojętne jej są etnolekty występujące na terenie Rzeczpospolitej i będące mową części jej obywateli. Należy je uznać za wartość kulturową i chronić przed zanikiem. Rada Języka Polskiego będzie czyniła starania na rzecz upowszechniania wiedzy o językach zagrożonych. Nie można też zapominać, że Polska jest częścią Europy i świata, Polacy mieszkają również poza granicami kraju, stanowiąc mniejszość w innych krajach, i pragną, by ich mowa była szanowana i chroniona przez władze tych krajów. Należy więc praktykować to samo we własnym kraju wobec innych społeczności.
Prezydium RJP przypomina, że Rada Języka Polskiego może jedynie wydawać opinie, ewentualnie określać swoje stanowisko wobec jakiegoś problemu językowego, nie leży natomiast w zakresie jej kompetencji, określonych w „Ustawie z dn. 31 października 1999 r. o języku polskim”, wyrokowanie w jakichkolwiek kwestiach (poza sprawami ortografii i interpunkcji), zwłaszcza dotyczących zagadnień socjolingwistycznych.
1 VI 2021 r.