 |
Krystyna Pisarkowa urodziła się w Gdańsku 30 stycznia 1932 roku. Jej rodzicami byli nauczycielka muzyki, pianistka Stanisława z Kamińskich i niemiecki przemysłowiec Kurt Harrer (później zasłużony tłumacz literatury polskiej). W roku 1949 Krystyna Harrerówna przyjechała do Krakowa, by podjąć studia na UJ. Na egzaminie wstępnym spotkała Walerego Pisarka, przyszłego męża (pobrali się w 1955 roku). Krystyna Harrerówna studiowała polonistykę, mając możliwość uczestniczenia w zajęciach wielu wybitnych profesorów, m.in. Kazimierza Nitscha, Juliusza Kleinera, Stanisława Pigonia, Tadeusza Lehra-Spławińskiego, Jerzego Kuryłowicza, Witolda Taszyckiego, Marii Dłuskiej, Tadeusza Milewskiego, Kazimierza Wyki, a także Zenona Klemensiewicza, którego była studentką i magistrantką, a z czasem doktorantką. On też był recenzentem Jej rozprawy habilitacyjnej. |
Krystyna Harrerówna ukończyła studia w 1954 roku (znaczne fragmenty Jej pracy magisterskiej Przypadek dopełnienia w polskim zdaniu zaprzeczonym ukazały się w „Języku Polskim” 1959, nr 1, s. 9–32). Krótko pracowała na stanowisku starszego asystenta w Państwowym Wydawnictwie Muzycznym. 1 kwietnia 1956 roku podjęła pracę w kierowanej przez prof. Z. Klemensiewicza Pracowni Składni Historycznej. W roku 1963 K. Pisarkowa uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy Predykatywność określeń w polskim zdaniu, a pięć lat później rozprawa Funkcje składniowe polskich zaimków odmiennych przyniosła Jej stopień doktora habilitowanego. Po tragicznej śmierci Zenona Klemensiewicza (1969) Krystyna Pisarkowa objęła kierownictwo Pracowni Składni Historycznej. W 1974 roku otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1980 roku – profesora zwyczajnego.
Krystyna Pisarkowa wiele lat związana była z Instytutem Języka Polskiego PAN (1973–2002), wykładając jednocześnie na Uniwersytecie Śląskim i Uniwersytecie Jagiellońskim. Pod koniec XX wieku przeniosła się całkowicie na UJ – pracowała w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego i Indoeuropejskiego. Jako profesor gościnny wykładała w Saarbrucken, Moguncji i Wiedniu. W 1990 roku została powołana na członka korespondenta, a w roku 1994 na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności (była pierwszą kobietą, która weszła do Akademii po jej odnowieniu, por. S. Urbańczyk: „Krystyna Pisarkowa w roli jubilata”. W: K. Pisarkowa: „Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka. Wybór zagadnień”. Kraków 1994, s. 7). W 2003 roku prezes PAN powołał K. Pisarkową na członka Rady Języka Polskiego. Od 1963 roku współredagowała „Język Polski”, a w 2004 roku objęła stanowisko redaktora naczelnego tego pisma. Była członkiem zespołów redakcyjnych „Biuletynu Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, „Stylistyki”. Należała do wielu towarzystw i komisji językowych, m.in. Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (od 1952 r.), Polskiego Towarzystwa Językoznawczego (od 1963 r., od 2002 r. jako członek honorowy), Komisji Językoznawstwa Oddziału PAN w Krakowie (od 1965 r.), Międzynarodowej Komisji Gramatycznej Struktury Języków Słowiańskich, Societas Linguistica Europaea (od 1974 r.).
Krystyna Pisarkowa jest autorką ponad 350 publikacji, spośród nich najważniejsze to: „Składnia rozmowy telefonicznej” (1975), „Wyliczanki polskie” (1975, 1988, 2013), „Historia składni języka polskiego” (1984), „Die Codes der polnischen Liryk der achtziger Jahre” (1992), „Język według Junga. O czytaniu intencji” (1994), „Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii języka” (1994; w tomie znalazły się najczęściej cytowane artykuły prof. K. Pisarkowej), „Pragmatyka przekładu. Przypadki poetyckie” (1998), dwutomowa monografia „Językoznawstwo Bronisława Malinowskiego. Więzy wspólnego języka” (2000), „Rachunek sumienia jako zadanie tłumacza” (2012).
Profesor Krystyna Pisarkowa zmarła nagle 27 lutego 2010 roku w Krakowie.
Opracowano na podstawie: W. Pisarek: „Krystyna Pisarkowa. Dzieło Jej życia” (1932–2010). „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 2010, z. LXVI, s. 5–22; K. Kowalik: Profesor Krystyna Pisarkowa (30 I 1932–27 II 2010). „LingVaria” 2010, nr 2, s. 7–14.
Fot. Dorota Krzywicka-Kaindel