Wypełniając swój obowiązek, zawarty w art. 12 ust. 2 ustawy o języku polskim, Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN zamieszcza „Sprawozdanie o stanie ochrony języka polskiego za lata 2020–2021. Język przekazów rządowych kierowanych do społeczeństwa w czasie kryzysu zdrowotnego”.
Sprawozdanie o stanie ochrony języka polskiego za lata 2020–2021
„Język w debacie publicznej. Wolność i jej granice” – 21 lutego – w Międzynarodowym Dniu Języka Ojczystego – w poznańskim Centrum Kultury Zamek o języku w debacie publicznej rozmawiać będą: prof. dr hab. Renata Przybylska – językoznawczyni, członkini RJP, Ewa Siedlecka – publicystka, prof. dr hab. Waldemar Kuligowski – antropolog kulturowy, oraz prof. dr hab. Ryszard Piotrowski – prawnik. To już ósma edycja Poznańskiej Debaty o Języku im. prof. Tadeusza Zgółki, podczas której wybitni eksperci, reprezentujący różne środowiska, dyskutują o aktualnych tematach związanych z językiem polskim. W ramach tegorocznej odsłony uczestnicy poruszą temat języka w debacie publicznej. Będą dyskutować między innymi o wolności słowa i jej granicach, sposobach komunikowania się w dyskursie publicznym i zmianach w publicznych zwyczajach nie tylko językowych. Debatę będzie moderował dziennikarz Bartek Chaciński – członek RJP. Spotkanie odbędzie się w środę, 21 lutego o godz. 17.00 w Sali Wielkiej Centrum Kultury Zamek. Będzie ono złożone z dwóch części – dyskusji panelistów oraz rozmowy ze zgromadzoną w sali publicznością. Wstęp na debatę jest bezpłatny, ale obowiązują wejściówki, które można odebrać w kasie CK Zamek od 5 lutego. Bilety można także zarezerwować telefonicznie – również od 5 lutego – pod numerem telefonu 61 64 65 260 (codziennie w godz. 10–21). Liczba miejsc jest ograniczona. Organizatorami wydarzenia są Miasto Poznań i Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN. |
Tom dostepny jest TU. |
W listopadzie 2023 roku nakładem wydawnictw Polskiej Akademii Nauk ukazała się książka „Logopedia jako nauka. Przedmiot i metodologia badań” pod redakcją prof. Jolanty Panasiuk. Publikacja jest pokłosiem ogólnopolskiej konferencji naukowej, która odbyła się online w dniach 20–21 września 2021 roku w ramach działalności Zespołu Rozwoju i Zaburzeń Mowy RJP. Celem publikacji jest przedstawienie dotychczasowych podejść metodologicznych w badaniu języka w normie biologicznej i w zaburzeniach. Problematyka prezentowanych zagadnień ujęta została w cztery bloki tematyczne: „Aspekty metodologiczne”, „Teoretyczne podstawy postępowania logopedycznego”, „Perspektywy badawcze” oraz „Dygresja. Z zagadnień współczesnej komunikacji językowej”. Publikacja jest pierwszym tomem serii wydawniczej „Logopedia jako Nauka” i jednocześnie otwarciem dyskusji nad metodologią wielospecjalistycznych, interdyscyplinarnych i transdyscyplinarnych badań nad uwarunkowaniami rozwoju i zaburzeń mowy. Stanowi też kolejny krok w drodze do wyodrębnienia się logopedii jako osobnej dyscypliny naukowej.
|
W listopadzie 2023 roku nakładem wydawnictw Polskiej Akademii Nauk ukazała się publikacja „Język podręczników szkolnych w kontekście ich funkcji dydaktycznych” autorstwa prof. Danuty Krzyżyk (przewodniczącej Zespołu Dydaktycznego RJP) oraz prof. Heleny Synowiec (członkini Zespołu Dydaktycznego RJP). Książka jest podzielona na siedem części, zawierających analizę językowej warstwy podręczników szkolnych pod kątem m.in.: budowy tytułów podręczników szkolnych, poziomu zrozumiałości tekstów, sposobów konstruowania pytań i poleceń w podręcznikach, problemu dialogowości w książkach dla ucznia oraz poprawności językowo-stylistycznej, ortograficznej i interpunkcyjnej. Praca jest wynikiem wieloletnich badań Autorek nad podręcznikami szkolnymi, w tym analiz opracowanych w ramach „Sprawozdań o stanie ochrony języka polskiego” dla Rady Języka Polskiego (za lata 2005–2007 i 2008–2009), Zespołu Dydaktycznego RJP i Komisji Polskiej Akademii Umiejętności do Oceny Podręczników Szkolnych. Publikacja ma skłonić do refleksji nad językiem i stylem podręczników te instytucje, które są odpowiedzialne za poziom materiałów edukacyjnych, a także podnieść świadomość dydaktyczną i językową autorów, redaktorów podręczników i nauczycieli. Publikacja jest dostępna TU. |
Stanowisko Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN
w sprawie stanu debaty publicznej
Rada Języka Polskiego wyraża najgłębszy niepokój z powodu dramatycznego stanu polskiej debaty publicznej obserwowanego m.in. podczas ostatniej kampanii wyborczej. Uwolniono w niej nienawiść i inne skrajnie negatywne emocje, przekroczono granice do tej pory nieprzekraczalne. Nawet największe różnice poglądów, przekonanie o słuszności własnego programu i racji moralnych nie mogą prowadzić do odczłowieczenia przeciwnika politycznego, odmawiania mu prawa do szczerych intencji, uczciwości, patriotyzmu. Przemoc symboliczna, w tym słowna, może prowadzić w podzielonym społeczeństwie do przemocy realnej.
W ostatniej kampanii odwoływano się wprost do wyglądu konkretnych osób, zarzucano konkurentom zagraniczne inspiracje, a nawet zdradę, określano ich jako personifikację czystego zła. Atakowano sąsiednie narody, mniejszości i inne grupy ludzkie, uprzedmiotowiono kobiety. Zawłaszczano w sposób niegodny słowa sztandarowe polskiej wspólnoty narodowej, odmawiając prawa do nich tym, którzy myślą inaczej. Te i inne brutalne strategie można było znaleźć w oficjalnych wystąpieniach wielu doświadczonych polityków, decydujących o losach kraju.
Dehumanizacja przeciwnika w przemówieniu politycznym sformułowana w języku literackim nie jest mniej groźna niż emocjonalne, nawet wulgarne hasło wykrzyczane na marszu protestu. Choć wulgaryzmy nie pojawiały się w przemówieniach polityków w ostatniej kampanii, to także one wnoszą agresję do debaty publicznej, nawet jeśli ukrywa się je pod gwiazdkami w mediach społecznościowych czy na transparencie.
Nie ma usprawiedliwienia dla brutalności, dehumanizacji przeciwników i szerzenia nienawiści. Przyszedł czas na racjonalną rozmowę, bo pilnie potrzebujemy działań, słów i symboli prowadzących do odbudowania zagrożonej wspólnoty.
7 listopada 2023 r.
Template for J! 3.5 by Mateusz P